आशियातील सर्वांत मोठी तोफ जयबाण तोफ
जसे आपल्याला माहित आहे की प्राचीन काळापासून एकमेकांवर वर्चस्व गाजवण्यासाठी युद्धे लढली जात होती आणि अनेक प्रकारची घातक शस्त्रे देखील वापरली जात होती. या शस्त्रांपैकी तोफ हे एक अतिशय घातक शस्त्र मानले गेले, ज्याद्वारे तोफा खूप दूर फेकल्या जाऊ शकतात.
16 व्या शतकातील युद्धात तोफांची भूमिका महत्त्वाची होती. बाबरने पानिपतच्या पहिल्या लढाईत त्यांचा प्रभावीपणे वापर केला.
भारतात एक विशेष तोफ देखील आहे, ज्याला जगातील सर्वात मोठ्या तोफेचा दर्जा आहे. ही अशी तोफ, ज्याबद्दल ऐकून शत्रू थरथर कापतात. 1720 मध्ये जयपूरमधील आमेरजवळील जयगड किल्ल्यात या तोफेसाठी एक विशेष कारखाना स्थापन करण्यात आला. जेव्हा ते चाचणीसाठी उडाले तेव्हा ते 30 किमी दूर पडले. जिथे ते पडले तिथे एक तलाव तयार झाला. आतापर्यंत ते पाण्याने भरलेले आहे आणि लोक वापरत आहेत. फक्त ही गोष्ट दूरवर पसरली आणि शत्रूंना या तोफेची भीती वाटू लागली. या तोफेला किल्ल्याच्या नावावरून नाव देण्यात आले.
ज्याला जगातील सर्वात मोठ्या तोफेचा दर्जा आहे तो म्हणजे 'जयबाण तोफ' (Jayban cannon). ती जयपूरच्या जयगढ किल्ल्यात ठेवलेली आहे. असे म्हटले जाते की ही तोफ जयगान किल्ल्यात 1720 एडी मध्ये बसवण्यात आली होती.
केव्हा आणि कोणी केली जयबाण तोफ(Jayban cannon) ची निर्मिती?
जयबन तोफची निर्मिती जयगढ येथे महाराजा सवाई जयसिंग द्वितीय (1699-1743) च्या काळात करण्यात आली. त्याने आपल्या संस्थानच्या सुरक्षेसाठी हे बांधले. ही तोफ कधीही कोणत्याही युद्धात वापरली गेली नाही.
तोफेच्या बॅरलची लांबी 6.15 मीटर (20.2 फूट) आणि वजन 50 टन असल्याचे मानले जाते. बॅरलच्या टोकाजवळचा घेर 2.2 मीटर (7.2 फूट) आणि मागचा घेर 2.8 मीटर (9.2 फूट) आहे. बॅरल बोरचा व्यास 11 इंच आहे आणि टोकावरील बॅरलची जाडी 8.5 इंच आहे.
ही तोफ दुचाकी वाहनात ठेवली आहे आणि चाकांचा व्यास 1.37 मीटर (4.5 फूट) आहे. या व्यतिरिक्त, वाहनात वाहतुकीसाठी दोन काढता येण्याजोगी अतिरिक्त चाके आहेत, त्यांचा व्यास सुमारे 9 फूट आहे.
50 किलो वजनाच्या सुमारे 100 किलो गनपावडर शेलचा वापर करण्यात आला.
असे मानले जाते की जयबन तोफेची एकदाच चाचणी केली गेली आणि जेव्हा गोळीबार केला तेव्हा सुमारे 35 किलोमीटरचे अंतर झाकले गेले. असे म्हटले जाते की ते गोला चाक्सू नावाच्या शहरात पडले आणि तेथे एक तलाव तयार झाला.
जयगड किल्ल्याबद्दल थोडेसे
- हा किल्ला जयपूरमध्ये आहे आणि जयपूरचा सर्वोच्च किल्ला देखील आहे. हे सवाई जयसिंग द्वितीय यांनी 1726 मध्ये बांधले होते.
किल्ल्याचे मुख्य आकर्षण म्हणजे आमेर किल्ला आणि जयगढ किल्ल्यादरम्यान भूमिगत रस्ता जोडणे, जेणेकरून आक्रमण झाल्यास लोकांना संरक्षण मिळू शकेल.
हा किल्ला अरावली रेंज आणि माओटा तलावाचे उत्कृष्ट दृश्य प्रदान करतो आणि प्रत्यक्षात तो ईगल्सच्या टेकडीच्या माथ्यावर बांधला जातो, ज्याला 'इल्स माउंट' असेही म्हणतात.
किल्ला लाल वाळूच्या खडकांच्या जाड भिंतींनी बांधलेला आहे आणि एक किलोमीटर रुंदीसह 3 किलोमीटरच्या विस्तृत श्रेणीमध्ये पसरलेला आहे.
किल्ल्यामध्ये सुव्यवस्थित बाग, शस्त्रागार आणि संग्रहालय आहे जे पर्यटक आजही भेट देऊ शकतात.
================◆==================
विनंती
अशाच तपशीलवार माहिती साठी आणि पोलीस भरती MPSC, UPSC, SSC CGL, SSC CHSL, NDA व इतर सर्व स्पर्धा परीक्षे मध्ये विचारले जाणारे current affairs आणि नोकरी च्या जाहिराती आपल्या मोबाईल वर मिळवण्यासाठी आमची website ला follow करा आणि whatsapp group join करा आणि मित्रांना add करा किंवा त्यांच्याशी हा msg share करा
खालील बटण दाबून आमचा Whatsapp & Telegram group जॉईन करा
