आज भारतीय रेल्वे हे आशियातील सर्वात मोठे रेल्वे नेटवर्क आणि जगातील दुसरे सर्वात मोठे रेल्वे नेटवर्क आहे. जगातील सर्वात लांब रेल्वे प्लॅटफॉर्म भारतातील गोरखपूरमध्ये आहे. दुर्गम भागातील गाड्यांच्या प्रभावी वारंवारतेसह, विशाल आणि विशाल लोकसंख्येच्या देशात कनेक्टिव्हिटीचे जटिल मॅट्रिक्स, हे अनेक भारतीय आणि पर्यटकांसाठी प्रवासाचे एक सुलभ साधन बनवते.
भारतात पहिली ट्रेन कधी आणि कुठून चालली
16 एप्रिल 1853 रोजी भारतातील पहिली पॅसेंजर ट्रेन बोरी बंदर (मुंबई) आणि ठाणे दरम्यान धावली आणि 34 किमी अंतर कापले. हे साहिब, सुलतान आणि सिंध नावाच्या तीन इंजिनांनी चालवले होते.
16 एप्रिल 1853 रोजी औपचारिक उद्घाटन सोहळा आयोजित करण्यात आला होता, जेव्हा सुमारे 400 प्रवाशांना घेऊन 14 ट्रेनचे डबे बोरी बंदर येथून दुपारी 3.30 च्या सुमारास "प्रचंड गर्दीच्या जोरदार टाळ्यांच्या गजरात आणि 21 तोफांच्या सलामीच्या दरम्यान" निघाले. दुपारी ४.४५ च्या सुमारास ठाण्यात पोहोचले. म्हणजेच हा प्रवास या ट्रेनने एक तास 15 मिनिटात पूर्ण केला.
ब्रिटीशांनी लोकांच्या गरजांसाठी नव्हे तर त्यांच्या मालाच्या वाहतुकीला प्राधान्य देऊन भारतात रेल्वे नेटवर्क सुरू केले यात शंका नाही.
स्पष्ट करा की मुंबईला ठाणे, कल्याण आणि थाल आणि भोरे घाटांशी जोडण्यासाठी रेल्वेची कल्पना प्रथम मुंबई सरकारचे मुख्य अभियंता श्री जॉर्ज क्लार्क यांना 1843 मध्ये भांडुपच्या भेटीदरम्यान आली.
पहिली प्रवासी ट्रेन कोलकाता आणि मद्रासमध्ये पण धावली होती.
15 ऑगस्ट 1854 रोजी पहिली पॅसेंजर ट्रेन हावडा स्थानकापासून 24 मैलांच्या अंतरावर हुगळीकडे रवाना झाली. अशा प्रकारे ईस्ट इंडियन रेल्वेचा पहिला विभाग सार्वजनिक वाहतुकीसाठी खुला करण्यात आला, ज्यामुळे पूर्व भागात रेल्वे वाहतुकीची सुरुवात झाली.
1 जुलै 1856 रोजी मद्रास रेल्वे कंपनीने दक्षिणेकडे जाणारी पहिली ओळ उघडली. व्यासपाडी जीव निलयम (व्यासपदी जीव निलयम) (व्यासरपडी) आणि वालाजा रोड (आर्कोट) 63 मैल अंतर चालले.
उत्तरेत 3 मार्च 1859 रोजी अलाहाबाद ते कानपूरपर्यंत 119 मैलांची लांब रेषा टाकण्यात आली. हातरस रोड ते मथुरा छावणी हा पहिला विभाग 19 ऑक्टोबर 1875 रोजी वाहतुकीसाठी खुला करण्यात आला. ही एक छोटी सुरुवात होती जी देशभरातील रेल्वे लाईनच्या नेटवर्कमध्ये विकसित झाली. 1880 पर्यंत, भारतीय रेल्वे व्यवस्थेचा मार्ग मायलेज अंदाजे 9000 मैल होता.
काही इतर तथ्य
बिहारमधील मुंगेरजवळ जमालपूर येथे 1862 मध्ये पहिली रेल्वे कार्यशाळा स्थापन झाली. लोह आणि पोलाद फाउंड्री, रोलिंग मिल आणि बरेच काही असलेले हे हळूहळू भारतातील एक प्रमुख औद्योगिक एकक बनले.
1864 मध्ये, दिल्ली जंक्शन, शहराचे सर्वात जुने, एक प्रमुख स्टेशन आणि जंक्शन होते आणि आजपर्यंत ते कायम आहे. 1864 मध्ये हावडा/कलकत्ता ते दिल्ली पर्यंत गाड्या चालवण्यास सुरुवात झाल्यावर 1864 मध्ये त्याची स्थापना झाली.
उत्तरेतील पुढील महत्त्वाचे स्थानक लखनौ होते. हे अवध आणि रोहिलखंड रेल्वे (O&RR) चे मुख्यालय होते, ज्यांची लखनऊ ते कानपूर ही पहिली लाईन एप्रिल 1867 मध्ये घातली गेली.
1880 मध्ये, दार्जिलिंग स्टीम ट्रामवे (नंतर दार्जिलिंग हिमालयन रेल्वे) ने सिलीगुडी आणि कुर्सेओंग दरम्यान पहिला विभाग सुरू केला. 1881 मध्ये ही रेषा दार्जिलिंगपर्यंत वाढवण्यात आली. ही रेषा नॅरोगेजवर चालते आणि 1999 मध्ये त्याला जागतिक वारसा दर्जा देण्यात आला, ज्यामुळे असा दर्जा मिळवणारी आशियातील पहिली रेल्वे बनली.
=================◆==================
विनंती
अशाच तपशीलवार माहिती साठी आणि पोलीस भरती MPSC, UPSC, SSC CGL, SSC CHSL, NDA व इतर सर्व स्पर्धा परीक्षे मध्ये विचारले जाणारे current affairs आणि नोकरी च्या जाहिराती आपल्या मोबाईल वर मिळवण्यासाठी आमची website ला follow करा आणि whatsapp group join करा आणि मित्रांना add करा किंवा त्यांच्याशी हा msg share करा
खालील बटण दाबून आमचा Whatsapp & Telegram group जॉईन करा